Hoe kijkt wethouder Jeroen Rooijakkers naar de troonrede? Lees het hieronder in zijn reflectie.
Welvaart en welzijn in evenwicht
Het evenwicht tussen onze economische groei (welvaart) en een goede kwaliteit van leven (welzijn) vraagt steeds meer aandacht. De kansenongelijkheid en bestaanszekerheid zijn onderwerpen die de komende jaren centraal zullen staan. De troonrede gaf daartoe een eerste handreiking. Maar daarmee is het perspectief nog erg mager. Er zullen meer stappen gezet moeten worden om deze balans te herstellen en de inkomensverschillen te verkleinen. De gemeente kan daar een belangrijke rol in spelen.
Armoede
Armoede en schulden zijn de dagelijkse realiteit voor veel mensen. Ook in de Brainport regio leven steeds meer gezinnen en alleenstaanden in armoede. De risico’s voor deze groep zijn groot: stress, gezondheidsproblemen, schaamte en eenzaamheid. De aandacht en financiële ondersteuning vanuit Den Haag is daarom niet alleen gewenst, maar ook heel noodzakelijk. Toch is dit onvoldoende om de kloof die de afgelopen jaren is ontstaan, te herstellen. Als gemeenten kunnen we daarin een extra stap zetten. Door hier integraal beleid voor te ontwikkelen. Zodat u de doelgroep goed kunt bereiken en helpen.
Wonen
Een groot probleem in de Brainport regio is het gebrek aan woningen. Waardoor veel starters thuis blijven wonen en ouderen niet kunnen doorstromen naar een seniorenwoning. Het woningaanbod is onvoldoende doorontwikkeld waardoor een grote mismatch is ontstaan. Verreweg het grootste probleem is het aantal sociale huurwoningen. Juist de woningen die keihard nodig zijn om de bestaanszekerheid van mensen met een kleinere portemonnee te kunnen garanderen. Het Rijk doet daar te weinig aan. Als gemeente kunt u daar wél die extra stap zetten. Door extra middelen vrij te maken voor woningbouwprogramma’s. Of door flankerend beleid op te stellen, waarmee de bouw van sociale huurwoningen wordt gestimuleerd en financieel aantrekkelijker wordt.
Dienstverlening
De gemeente is het eerste loket waar inwoners in aanraking komen met de overheid. De kwaliteit van dienstverlening staat hierin centraal. Dat zijn mooie en terechte woorden. Maar concrete instrumenten en hulpmiddelen zijn niet aangereikt. Toch vraagt dit veel aandacht. Want het zijn vaak de inwoners die laaggeletterd zijn en de taal niet goed beheersen, die de stap naar het gemeentehuis niet durven te maken. Daardoor worden veel ondersteunende regelingen niet benut. Als gemeente kunt u daarbij helpen. Met een brede aanpak op dienstverlening. Van de service aan de balie tot het behandelen van klachten, van digitale zelfservice tot het afhandelen van een vergunningaanvraag.
Duurzaamheid
De afgelopen jaren is stevig ingezet op duurzaamheidsmaatregelen. Zoals regelingen voor de aanschaf voor zonnepanelen, warmtepompen en isolatie. Ook de grotere opgaven staan op de agenda, zoals de realisatie van zonneparken en windmolens. Maar daarmee wordt er in de troonrede enkel teruggekeken op de afgelopen jaren. Een toekomstbeeld ontbreekt. Wat gaat het Rijk doen om ook de komende jaren die transitie vorm te geven? Dat is een gemiste kans, die lokaal nu moet worden opgepakt. Dit vraagt directe aandacht in de begrotingen. Niet alleen vanwege de klimaatverandering, maar ook om juist de minder financieel krachtigen mee te kunnen laten doen in deze beweging.
Sluitende meerjarenbegroting
Tot slot een blik op de financiën. Want door de afname van het Gemeentefonds in 2026 en 2027 (de ‘ravijnjaren’) zal het voor veel gemeenten lastig worden om voor alle begrotingsjaren een positief resultaat te presenteren. Het aanbieden van een sluitende meerjarenbegroting kan daarom ook geen doel op zich. Laat het probleem vooral bij Den Haag. En laat u niet verleiden om ingewikkelde bezuinigingsmaatregelen te nemen. Dat zorgt voor een grote maatschappelijke ontwrichting. Waar juist de Brainport regio zich onderscheidt door de kracht van samen. Het gevoel van solidariteit en saamhorigheid is wat onze regio uniek en sterk maakt.
Tot zover deze reflectie op de troonrede.